Lechiske rěcy
Lechiske rěcy jo pomjenjenje za pódpołnocnu kupku pódzajtšnosłowjańskich rěcy, kenž maju wótere zgromadne fonetiske kakosći. Pomjenjenje jo w linguistiku zawjadł w 1862 lěśe Aleksander Hilferding[1]. Ta kupka jo nastała z rozpadom prasłowjańskej zgromadnosći. Lechiske rěcy maju take archaiske kakosći, ako na pśikład zachowanje nazalnych wokalow, brach změny g w h a zachowanje dz (z dj a zg palatalězerowanego w 2. palatalizaciji)[2].
Charakteristiske kakosći lechiskich rěcy su:
- mutacija prasłowjańskego ě, e, ę pśed alweolarnymi konsonantami w a, o, ą, ǫ
- pśezuk prasłowjańskich ě, ę a měkich złožkotworiśelskich ŕ a ĺ pśed twardymi koronalnymi konsonantami (pol. bielić-biały, połob. b'olă-b'elă)
- pśechod prasłowjańskich złožkotworiśelskich r a l w sekwencije wokala a sonanta (pol. kark, wilk, połob. kork, våuk, pśir. čes. krk, vlk)
- kontinuacija prasłowjańskich dj, gě, gi ako dz [ʒ], dze [ʒe], dzy [ʒy]
- brach změny [g] → [ɣ] (pol. noga, pśir. čes., słc., gsb. noha)
- zachowanje nazalnych wokalow (pol. pięć, połob. pąt, por. dsb. pěś).
K tej kupce pśipadaju take rěcy:
- kupka pódzajtšna:
- kupka srjejźna:
- kupka pódwjacorna:
Žrědła
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- ↑ Witold Mańczak: Język czy dialekt kaszubski? Czyli o wpływie polskim na kaszubszczyznę. W: Słowiańskie pogranicza językowe. Kwiryna Handke (red.). Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1992, s. 73-83. ISBN 83-85326-05-7
- ↑ Jerzy Rusek, Wiesław Boryś, Prasłowiańszczyzna i jej rozpad, 1998, s. 126.