Wšedna lěšćina
| |
| Ilustracija wšedneje lěšćiny (Corylus avellana) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Rosidy Eurosidy I | |
| pórěd: | (Fagales) |
| swójźba: | Brjazowe rostliny (Betulaceae) |
| pódswójźba: | Lěskowe rostliny (Coryloideae) |
| rod: | Lěšćina[1][2] (Corylus) |
| družyna: | Wšedna lěšćina |
| wědomnostne mě | |
| Corylus avellana | |
| L. | |
Wšedna lěšćina (Corylus avellana) jo kerk z pódswójźby lěskowych rostlinow (Coryloideae) znutśika swójźby brjazowych rostlinow (Betulaceae).
Wopisanje
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Wšedna lěšćina jo wšakozdonkowy kerk, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 2 až do 6 m (wót 3 až do 5 m).
Łopjena
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Łopjena su owalne, kulowate abo wutšobojte a njepšawidłownje gropnje a dwójce zubate. Wóni su měko kósmate a dośěgnu dłujkosć wót 5 až 12 cm.
Jich nazymske barwjenje jo blědožołte.
Kwiśonki
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Kwiśo wót februara až do apryla. Muske micki dośěgnu dłujkosć wót (2-8) 10 cm. Wóni južo w zymje jawje, a se w póznem nalěśe puknu. Płodowa wobalka jo rorkojta abo zwónojta a něźi tak dłujka kaž wórjech. Žeńske kwiśonki cerwjenu pěstu maju, su w pupku schowane a stoje pó dwěma až pó šesćoch.
Za cas śopłych dnjow nalěto pcołki kerki wopytaju. Wóni se wót proška zežywjuju ako jadne jich žrědłow caroby. Ale kerk njewoprošujo, dokulaž žeńske kwiśonki njewopytaju.
Płody
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Płody su twardoškórpinate, brune lěškowe wórješki. Zdrjałe wórješki njesu zelenu, na kšomje wutšodlonu wobalku, kótaraž wjeršk wórješka lichotny wóstaji.
Stojnišćo
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Rosćo w žywych płotach, na kšomach gólow, w listowych lěsach a na blokowych wótsypkowych nasypach.
Rozšyrjenje
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Rostlina jo w Europje, w pódwjacornej Aziji a w pódpołnocnej Africe rozšyrjona.
Nožki
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- ↑ Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 215
- ↑ W internetowem słowniku: Haselstrauch
Žrědła
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, bok 279 (nim.)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, bok 446 (nim.)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, bok 400 (nim.)
