K wobsahej skočić

Carny janowy krick

Z Wikipedije
(pósrědnjone z boka „Carna janowka”)
Carny janowy krick
Carny janowy krick (Ribes nigrum)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Eudikotyledony
Jědrowe eudikotyledony
pórěd: (Saxifragales)
swójźba: Hendryškowe rostliny (Grossulariaceae)
rod: Janowy krick[1] (Ribes)
družyna: Carny janowy krick
wědomnostne mě
Ribes nigrum
L.
Wobźěłaś
p  d  w

Carny janowy krick (Ribes nigrum) jo kerk ze swójźby hendryškowych rostlinow (Grossulariaceae). Jogo płod jo carna janowka.

Carny janowy krick jo w lěśu zeleny kerk, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 80 až do 150 cm (2 m). Rostlina njenjaso śernje. Wše źěle rostliny pśi rozšurowanju mócnje wónjaju, pśisamem njepśijaznje.

Młody wurostki su meškowje kósmate. Gałuzy su mócne.

Měnjate łopjena su tśilapate až pěślapate, dłujko wogonkate, maju kulojtu abo rožkatu wobcerbu, su na górnem boku gołe, njasu na dolnem boku žołtojte załzy a dośěgnu dłujkosć wót 10 cm a šyrokosć wót až do 10 cm. Pśi tom 3 lapy su wjelike, ale 2 stej małkej. Na krotkich wurostkach kaž w promjenjach kopate wustupuju.

Kwiśo wót apryla až do maja. Zwětšego pěślicbne kwiśonki su njenadpadnje zelenojte, znutśika blěźe cerwjenojte a stoje pó styrjoch až pó źaseśoch we wótstojecych abo dele wisecych granach. Kronowe łopjeńka su rowne a krotše ako slědk kśiwjone, gusto kósmate keluškowe łopjeńka.

Kulowate płody su carne, jědne, mězgojte jagody, kótarež dośěgnu šyrokosć wót 10 až do 15 mm. Wóni wót junija dozdrjaju a su bogate na witaminy.

Rosćo we wólšowych tonišćach, ługowych lěsach a we włožnych krickach na wódowych brjogach. Ma lubjej změnowłožne až mokše, humozne glinjane a běłoglinjane zemje.

Rostlina jo pśedewšym w srjejźnej a pódpołnocnej Europje rozšyrjona, ale teke w pódpołnocnej a pódzajtšnej Aziji wustupujo.

Jagody se syre jěźe abo k marmeladźe pśedźěłaju.

  1. W internetowem słowniku: Johannisbeerstrauch

« Carny janowy krick » w drugich wikimediskich projektach :