Wylem Bjero

Z Wikipedije

Wylem Bjero, nimski Wilhelm Bähro (roź. 4. septembera 1902 w Drjejcach, wum. 26. awgusta 1988 w Chóśebuzu) - dolnoserbski casnikaŕ, ceptaŕ, spisowaśel a pśełožowaŕ.

Źěłał jo ako źěłaśeŕ w rězaku, pśi zeleznicy, na lětanišću, ako knigływjednik, nakupowaŕ a pśedawaŕ a ako gmejnski pśistajony[1]. Wón jo był wušej dwaźasća lět wucabnik w šuli w Kuparskich Borkowach.

Wot lěta 1958 až do 1977 wón jo był ako redaktor zagronity za Serbsku Pratyju. Bjero jo pisał nastawki a wulicowańka za Nowy Casnik, Pratyju, Płomje a dolnoserbske radijo. W 1959 jo dostał cesne znamuško Domowiny[2]. W lěśe 1977 jo wótejšeł na wuměńk. Wón jo był slědny redaktor Nowego Casnika, za kótaregož jo dolnoserbska rěc była mamina.

Wón jo był teke dłujkolětny (1952-1987) pśedsedaŕ Zjadnośeństwa serbskich rybarjow[3][4].

Publikacije[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

  • 1958: Mjazka a druge wulicowanka z Dolneje Łužyce, Budyšyn
  • 1959: Wjaska pod golu. Wulicowańko z našogo casa, Budyšyn
  • 1973: Surowa štrofa. Humor Dolnych Serbow, zestajałej Wylem Bjero a Monika Pawlowa, Budyšyn
  • 1977: Na Kałpjeńcu. Wuběrk źełow, Budyšyn
  • 1984: Surowa štrofa. Humor Dolnych Serbow, zestajałej Wylem Bjero a Monika Pawlowa, Budyšyn (druge wudaśe)
  • 2002: Žaba na kokulce. Dopomnjeńki, wopiski a anekdoty, Budyšyn

Pśełožki do dolnoserbšćiny[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

  • 1957: Měto Nowak-Njechorński, Kołowokoło Błotow. Zběrka wubranych reportažow
  • 1963: Cyril Kola, Roža
  • 1963: Jurij Koch, Žydowka Ana
  • 1963: Jurij Krawža, Modre listy
  • 1974: Gerat Hantška, Bogumił Šwjela. Wobraz žiwjenja a skutkowanja, Budyšyn
  • 1977: Wilhelm Szewczyk, Wjacor z Minu Witkojc
  • 1978: Mrokawa běłych pjerkow. Zběrka wulicowańkow (Wylem Bjero gromaźe z Erwinom Hanušom)
  • 1978: Měto Nowak-Njechorński, Mejstaŕ Krabat dušny serbski guslowaŕ. Wulicowańko
  • 1981: Pawoł Nedo, Mocny knecht
  • 1982: Kito Lorenc, Wjelk a liška pśijaśela
  • 1983: Angela Stachowa, Gole a wužowy kral. Serbska bajka
  • 1983: Jurij Koch, Rědne źowćo
  • 1984: Jurij Krawža, Peter z łucywowego grodu. Serbska bajka
  • 1985: Gerat Hantška, Naše korjenje. K stawiznam a kulturje Dolneje Łužyce. Publicistika 1954-1983
  • 1985: Jurij Koch, Jagaŕ Bagola
  • 1986: Jurij Koch, Dwanasćo bratšow
  • 1986: Hańža Bjeńšowa, Brodak Kosmodej
  • 1988: Kito Lorenc, Złośane jabłuko
  • 1989: Beno Budar, Rědne a grozne źowćo

Žrědła[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

  1. Wylem Bjero, Na Kałpjeńcu. Wuběrk źełow, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn 1977
  2. Lisćina wuznamjenjonych cesnym znamuškom Domowiny 1958-1989
  3. Wilhelm Bähro
  4. Pětš Šurman, K stawiznam Serbow w Dolnej Łužycy. Wuběrk dokumentow, Chośebuz 2003, b. 104.

Literatura[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

  • Fryco Libo, Dosłowo, (in:) Wylem Bjero, Na Kałpjeńcu. Wuběrk źełow, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn 1977, 167-176.

Wótkaze[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]