Jurij Koch

Jurij Koch (roź. 15. septembra 1936 w Hórkach) jo serbski spisowaśel, žurnalist, dramatikaŕ a pśełožowaŕ.

Žywjenje

Jurij Koch jo se naroźił 15. septembra 1936 w Hórkach, wokrejs Kamjenc, ako syn skałarja. Wót 1942 do 47 jo chójźił na ludowu šulu, wót 1947 do 49 na serbski gymnazij we Warnoćicach (Varnsdorf), wót 1950 do 52 na Serbsku wušu šulu w Budyšynje a wót 1952 do 54 na Serbsku wušu šulu w Chóśebuzu. Tam jo teke złožył maturu. Pótom jo šeł styri lěta (1956 do 60) na studij žurnalistiki na Uniwersiśe Karla Marxa w Lipsku a jo wótzamknuł ako diplomowy žurnalist. 1965 jo hyšći dalšny diplomowy studij, dalokostudij, wótzamknuł pśi Źiwadłowej wusokej šuli w Lipsku. W běgu žywjenja jo statkował ako žurnalist a rozgłosowy redaktor a dalej statkujo ako lichotny spisowaśel a žurnalist. Tśi raze jo dostał Literarne myto Domowiny (1964, 1969 a 1973) a dwa raza Myto Ćišinskego (1968 w kolektiwje a 1974). Źinsa wón bydli w chóśebuskem měsćańskem źělu Žylowje.

Twórby

Jogo spisowaśelske statkowanje jo kradu wobšyrne.

Lyrika

1965: Nadróžny koncert, LND
1967: Spěw přećelstwa (sobuawtor), LND
1969: Tam dźe Šprjewja šumic (sobuawtor), Wydawjectwa Bjelarus, Minsk 1969
1971: Poezija Łužickich Serbiw (sobuawtor), Wydawnictwo chudožnoj literatury Dnipro, Kiew
1972: Homiu zelenoj Lužyci (sobuawtor), Kamjenjar, Lwow

Proza

1958: Prědne kłoski (sobuawtor), VWV, Barliń
1963: Židowka Hana, LND
1968: Mjez sydom mostami, LND
1969: Pućowanje k ranju, LND
1969: Manuskripte - Almanach neuer Prosa und Lyrik (sobuawtor), Mitteldeutscher Verlag, Halle/Saale
1970: Wo swojim tworjenju (sobuawtor), LND
1972: Jadna z nich jo šołtowka (sobuawtor), LND
1972: Nowe powědki wo nas (sobuawtor), LND
1972: Takawa oris - Razkazi ot Lužica (sobuawtor), Izdatelstwo Christo G. Danow, Plowdiw
1974: Leseprobe - Schriftsteller des Bezirkes Dresden (sobuawtor), Drježdźany
1975: Róžamarja abo Rozžohnowanje we nas, LND 1975;
1975: Rosamarja, Mitteldeutscher Verlag, Halle/Saale
1975: Pohladnjenja (sobuawtor), LND
1975: Sachsen - ein Reiseverführer (sobuawtor), Greifenverlag, Rudolstadt
1976: Wotydźenja doma, LND
1976: Rožamarja, LND
1976: Moja Łužiska turneja (sobuawtor), LND
1976: Meine Lausitztournee (sobuawtor), LND
1978: Wosamoćeny Nepomuk, LND

Dramatika

1965: Jurk dźe rumpodicha pytać - słuchograśe
1966: Bězmanec Jan - słuchograśe
1968: Der rote Rechtsanwalt - słuchograśe
1969: Mjazy sedym móstami - słuchograśe
1970: Mjez sydom mostami, NSLDź, Budyšyn 1970 (manuskript)
1972: Poslednje pruwowanje NSLDź, Budyšyn 1972 (manuskript)
1973: Die letzte Prüfung, Pr 1973, KW Henschelverlag, Berlin 1972;
1974: Poslední zkouška, KW Dilia, Praga
1975: Legenda - słuchograśe
1976: Die letzte Prüfung - słuchograśe
1977: Landvermesser, Theater der Zeit, 12/1977
1977: Šwickojc pytaju źowku - Adapcija graśa Marjany Domaškojc, Pr 1977, NSLDź, Budyšyn 1977 (manuskript)
1978: Mój wuměrjeny kraj, NSLDź, Budyšyn 1978 (manuskript)
1978: Jan Bösmann oder Die Kutsche auf dem Dach - słuchograśe
1978: Fryco a Majka - Adapcija graśa Marjany Domaškojc, NSLDź, Budyšyn (manuskript)

Wědomnosć/popularnowědomnosć

1975: Pětr Malink: Wotmołwa (dosłowo), LND

Film

1968: Die Enkel der Lusizer,
1972: Die Enkel des Arnošt Bart

W pśełožku do dolnoserbšćiny

1966: Žydowka Ana, LND, z górnoserbšćiny pśestajił Wylem Bjero
1969: Mjazy sedym móstami, LND
1978: Mjazy nima jano rěka (wulicowańko), w: Mrokawa běłych pjerkow. Zběrka wulicowańkow, z górnoserbšćiny pśestajił Erwin Hanuš

Pśełožki

Anton Čechow: Na žeńtwje / Mjadwjeź (z górnoserbšćiny), Sekretariat Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny, Budyšyn 1954; Anton Čechow: Styri humoreski (z górnoserbšćiny), Sekretariat Zwjazkoweho předsydstwa Domowiny, Budyšyn 1954
Ben Budar: Rebel Jan Čuška (z górnoserbšćiny), Nakład Domowiny, Budyšyn 1956
Wucbnica matematiki - Za 11.lětnik (z nimšćiny), VWV, Barliń 1957; Bruno Apitz: Nazy mjez wjelkami (z nimšćiny), Nowa doba, Budyšyn 1963
Boris Polewoj: Naš Lenin (z rušćiny), Nowa doba Budyšyn 1967

Žrědła

Hubert Žur, Komuž muza pjero wodźi, LND, Budyšyn 1977, b. 88-99.
Helmut Kaltšmit, Leksikon awtorow serbskich knihow 1945-1978, Budyšyn 1979, b. 50-51.

Wótkaze

Jurij Koch