Wrocław

Wrocław
	Wrocław (Pólska)
	Wrocław (Pólska)
Symbole
woponwopon	chórgojchórgoj
Zakładne daty
stat	Pólska
wójwodstwo	Dolnošlazyńska
wokrejs	bźezwokrejsne město
koordinaty	51°07′N 17°02′E/51,116667 17,033333Na kórtach: 51°07′N 17°02′E/51,116667 17,033333
wusokosć	111 m
płonina	292,9 km²
wobydlaŕstwo	633 105 (2014)
gustosć zasedlenja	2160
postowa licba	50-014 do 54-612
telefoniske pśedwólenje	(+48) 71
KFZ-wobznamjenje	DW
Měsćańske zastojnstwo
adresa	Nowy Targ 1/8; 50-141 Wrocław
website	www.wroclaw.pl
Politika
prezident města	Jacek Sutryk

Wrocław jo z něźi 640 000 wobydlarjami stwórte nejwětše město Pólskeje a jo stolica wójwodstwa Dolnošlazyńska.

Wrocław twóri ze sedłom romsko-katolskego arcybiskopa, ewangelskego dioceznego biskopa, 10 wusokošulami z 130 000 studentami, kopicu slěźerskich institucijow, 11 źiwadłami, 9 muzejami, jadneju operu a filharmoniju kulturne a wědomnostne srjejźišćo cełego šlazyńskego ruma.

Město lažy pśi Odrje wósrjejź wunosnego rolnikaŕskego a górnistwowego regiona, jo pak teke we wobłuku mašinotwari a metaloweje industrije wuznamne stojnišćo.

Wrocław jo nejwětše město a historiska stolica Šlazyńskeje.

Mě a wopon

Mě se wótwóźijo wót českego wójwody Wratislawa I (888-921), kótaryž jo był zazdaśim załoźaŕ města. Inicial W namakajo se we woponje města, kótaryž jo kejžor Korla V. 1530 městu pósćił.

Wopon jo kwadrěrowany šćit. W prědnem pólu jo česki law, w drugem šlazyński hodlaŕ, w tśeśem inicial W a w stwórtem głowa Jana Ewangelista. Srjejźi jo głowa Jana Dupjarja na slobranem talarju. Wobej Jana stej pódla swěteje Jadwigi wósebnej patrona Šlazyńskeje.

Stawizny

Město Wratislawa se prědny raz w lěśe 900 naspomnjejo.

990 jo pólski wjerch Mieszko I. Wrocław a cełu Šlazyńsku dobył. W 13. stolěśu su nimske sedlarje zachopili se na městnje źinsajšneje uniwersity zasedlowaś. 1261 jo město dostało Magdeburske měsćańske pšawo.

Wót srjejź 14. stolěśa jo Wrocław słušał k Českej a z tym teke k Swětemu romskemu mócnaŕstwu. Wót 1526 su Habsburgske kněžyli nad Wrocławom. 1702 jo Awstriska Wrocław Pšuskej pśepódała.

Južo 1840 bu Wrocław z 100 000 wobydlarjami wjelike město. 1910 su bydliło we Wrocławju 510 000 luźi, z kótarychž su byli 95,71% Nimce a 2,95 % Pólaki. Wót 1919-1945 jo Wrocław był stolica nowo wutwórjoneje prowince Dolnošlazyńska.

Pó drugej swětowej wójnje jo se zastojnistwo města a cełeje Šlazyńskeje Pólskej pśepódało. Wšykne nimske wobydlarje su musali Wrocław wopušćiś. Južo 1948 jo jano hyšći 7 000 Nimcow we Wrocławju bydliło.