Zagrodna banja

Z Wikipedije
Zagrodna banja
Zahrodny banjowc
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Rosidy
Eurosidy I
pórěd: (Cucurbitales)
swójźba: Banjowe rostliny (Cucurbitaceae)
rod: Banja[1] (Cucurbita)
družyna: Zagrodna banja
wědomnostne mě
Cucurbita pepo
L.
Wobźěłaś
p  d  w

Zagrodna banja (Cucurbita pepo) jo rostlina ze swójźby banjowych rostlinow (Cucurbitaceae). Sorta jo zucchini.

Wopis[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Systematika[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Zagrodna banja jo na formach bogata družyna roda banjow (Cucurbita). Toś, se wšake póddružyny rozeznawaju, ale teke wšake sortowe kupki. Wobaj systema se móžotej kaž slědujo kombinujotej:[2][3]

  • subsp. fraterna wopśimejo źiwe formy w krotkem zajtšu Mexika.
  • subsp. ovifera wopśimejo dwě warjeteće:[4]
    • var. texana wopśimejo diwe formy w USA, kótarež bu prjedy ako swójsku družynu Cucurbita texana wóźone.
    • var. ovifera wopśimejo pyšne a jědne sorty:
      • Acorn-skupina: ma małki płod, deckelförmig, gerillt, am Blütenende zugespitzt
      • Crookneck-skupina: dłujki płod njaso křiwu šyju
      • Scallop-skupina: małki, wopłonjeny płod, typiski z wuzgibnjeneju kšomu
      • Straightneck-skupina: płod jo cylindriski z zrownanym, lažko zwusćoneju šyju
      • Oviform-skupina pyšne formy
  • subsp. pepo wopśimejo nejwěcej jědne sorty a někotare pyšne formy. Źiwe formy njejsu znate.
    • Cocozelle-skupina: płod jo dłujki, cylindriski, wót šyrokego kóńca kwiśonki bywacy wužy; poměr mjaz dłujkosću a šyrokosću jo wěcej 3,5.
    • Pumpkin-skupina: płod jo oranžowy, kulojty abo owalny
    • Vegetable marrow-skupina: płod jo krotki, cylindriski, wót šyrokego kóńca kwiśonki k wuskemu kóńcoju wogonka bywacy wužy. Sem słuša spaghettijowy banjowc
    • Zucchini-skupina: płod jo dłujki, cylindriski, małko abo nic wužy bywacy do kóńca.
    • Spherical pyšne formy
    • Warted pyšne formy

Fylogenetiske přepytowanja su pokazali, až zaraědowanje na bazy płodowych formow zwětšego teke wobstejnosćam pśiwuznosći wótpowěduju.[3]

Stojnišćo[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Rozšyrjenje[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Wužywanje[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Nožki[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

  1. W internetowem słowniku: Kürbis
  2. R. W. Robinson, D. S. Decker-Walters: Cucurbits. CAB International, Wallingford 1997, S. 78. ISBN 0-85199-133-5
  3. 3,0 3,1 N. Katzir, Y. Tadmor, G. Tzuri, E. Leshzeshen, N. Mozes-Daube, Y. Danin-Poleg, H.S. Paris: Further ISSR and preliminary SSR analysis of relationships among accessions of Cucurbita pepo. W: N. Katzir, H.S. Paris: Proceedings of 7th EUCARPIA Meeting on Cucurbit Genetics and Breeding. Acta Horticulturae, Band 510, 2000, S. 433-439. ISBN 90-6605-852-8
  4. Deena S. Decker: Origin(s), Evolution, and Systematics of Cucurbita pepo (Cucurbitaceae). Economic Botany, Band 42, S. 1988, S. 4-15.

Žrědła[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

  • Aichele, D., Golte-Bechtle, M.: Was blüht denn da: Wildwachsende Blütenpflanzen Mitteleuropas. Kosmos Naturführer (1997)