K wobsahej skočić

Zagrodna banja

Z Wikipedije
Zagrodna banja
Zahrodny banjowc
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Rosidy
Eurosidy I
pórěd: (Cucurbitales)
swójźba: Banjowe rostliny (Cucurbitaceae)
rod: Banja[1] (Cucurbita)
družyna: Zagrodna banja
wědomnostne mě
Cucurbita pepo
L.
Wobźěłaś
p  d  w

Zagrodna banja (Cucurbita pepo) jo rostlina ze swójźby banjowych rostlinow (Cucurbitaceae). Sorta jo zucchini.

Zagrodna banja jo na formach bogata družyna roda banjow (Cucurbita). Toś, se wšake póddružyny rozeznawaju, ale teke wšake sortowe kupki. Wobaj systema se móžotej kaž slědujo kombinujotej:[2][3]

  • subsp. fraterna wopśimejo źiwe formy w krotkem zajtšu Mexika.
  • subsp. ovifera wopśimejo dwě warjeteće:[4]
    • var. texana wopśimejo diwe formy w USA, kótarež bu prjedy ako swójsku družynu Cucurbita texana wóźone.
    • var. ovifera wopśimejo pyšne a jědne sorty:
      • Acorn-skupina: ma małki płod, deckelförmig, gerillt, am Blütenende zugespitzt
      • Crookneck-skupina: dłujki płod njaso křiwu šyju
      • Scallop-skupina: małki, wopłonjeny płod, typiski z wuzgibnjeneju kšomu
      • Straightneck-skupina: płod jo cylindriski z zrownanym, lažko zwusćoneju šyju
      • Oviform-skupina pyšne formy
  • subsp. pepo wopśimejo nejwěcej jědne sorty a někotare pyšne formy. Źiwe formy njejsu znate.
    • Cocozelle-skupina: płod jo dłujki, cylindriski, wót šyrokego kóńca kwiśonki bywacy wužy; poměr mjaz dłujkosću a šyrokosću jo wěcej 3,5.
    • Pumpkin-skupina: płod jo oranžowy, kulojty abo owalny
    • Vegetable marrow-skupina: płod jo krotki, cylindriski, wót šyrokego kóńca kwiśonki k wuskemu kóńcoju wogonka bywacy wužy. Sem słuša spaghettijowy banjowc
    • Zucchini-skupina: płod jo dłujki, cylindriski, małko abo nic wužy bywacy do kóńca.
    • Spherical pyšne formy
    • Warted pyšne formy

Fylogenetiske přepytowanja su pokazali, až zaraědowanje na bazy płodowych formow zwětšego teke wobstejnosćam pśiwuznosći wótpowěduju.[3]

  1. W internetowem słowniku: Kürbis
  2. R. W. Robinson, D. S. Decker-Walters: Cucurbits. CAB International, Wallingford 1997, S. 78. ISBN 0-85199-133-5
  3. 3,0 3,1 N. Katzir, Y. Tadmor, G. Tzuri, E. Leshzeshen, N. Mozes-Daube, Y. Danin-Poleg, H.S. Paris: Further ISSR and preliminary SSR analysis of relationships among accessions of Cucurbita pepo. W: N. Katzir, H.S. Paris: Proceedings of 7th EUCARPIA Meeting on Cucurbit Genetics and Breeding. Acta Horticulturae, Band 510, 2000, S. 433-439. ISBN 90-6605-852-8
  4. Deena S. Decker: Origin(s), Evolution, and Systematics of Cucurbita pepo (Cucurbitaceae). Economic Botany, Band 42, S. 1988, S. 4-15.
  • Aichele, D., Golte-Bechtle, M.: Was blüht denn da: Wildwachsende Blütenpflanzen Mitteleuropas. Kosmos Naturführer (1997)