Japańska kryptomerija

Z Wikipedije
(pósrědnjone z boka „Kryptomerija”)
Japańska kryptomerija
Japańska kryptomerija (Cryptomeria japonica)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
klasa: Coniferopsida
pórěd: Konifery (Coniferales)
swójźba: Cypresowe rostliny (Cupressaceae)
pódswójźba: (Taxodioideae)
rod: Kryptomerija (Cryptomeria)
družyna: Japańska kryptomerija
wědomnostne mě za rod
Cryptomeria
D.Don
wědomnostne mě za družynu
Cryptomeria japonica
(Thunb. ex L. f.) D.Don
Wobźěłaś
p  d  w
Cryptomeria japonica
Cryptomeria japonica

Japańska kryptomerija (Cryptomeria japonica) jo rostlina ze pódswójźby (Taxodioideae) znutśika swójźby cypresowych rostlinow (Cupressaceae). Wóna jo jadnučka družyna w roźe (Cryptomeria).

Pó staršych žrědłach se do swójskeje swójźby bagnocypresowych rostlinow (Taxodiaceae) pśirědujo.

Wopis[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Japańska kryptomerija jo bom, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 6 až do 20 m. Stare bomy w Japańskej mógu wusokosć wót až do 45 m měś. Kjagelojta krona jo wuska. Tłusta škóra jo bruna a njaso wurownane, padorowne brozdy. Wurosćone bomy su dłujke, špicne a kjagelojte. Japańska sorta ma tłusćejše gałuzy ako chinska (C. japonica var. sinensis).

Jegły[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Jehły su dosrjejźa serpikojśe kśiwjone a dośěgnu dłujkosć wót 6 až 20 mm. Wóni stoje w pěś šrubikowych rědach podłu gałuzow.

Kwiśonka a šyški[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Kwiśo wót februara až do měrca. Rostlina jo jadnodomna. Kwiśonki njenadpadne. Kulowate šyški dośěgnu pśeměr wót něźi 2 cm.

Stojnišćo[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Rosćo jano w regionach z miłych zymami. Ma lubjej do dłymi duce, włožne a małokalkate zemje.

Rozšyrjenje[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Bom jo w Japańskej rozšyrjona.

Wužywanje[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Bom se w Europje w parkach sajźa, wětše formy teke w zagrodach.

Sorty[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Eksistěrujo něźi 50 kulturowych formow. Wóni su zwětšego mjeńše ako pochadna forma.

  • Sorta 'Elegans' dośěgnjo wusokosć wót až do 10 m. Pśeměr dośěgnjo 2,5 m. Jegły su dłujke a měke. Zymske barwjenje jo bronzowe abo slěwkobarwne.
  • Sorta 'Elegans Nana' jo pódobna, ale jo mjeńša.
  • Sorta 'Araucarioides' njaso bicarny zwitk z gałuzow. Wóna dośěgnjo wusokosć wót 3 m.
  • Sorta 'Globosa Nana' twóri gustu, zelenu kulu. Fryšne kóńcyki w nalěśu a lěśu su swětłozelene.
  • Sorta 'Bandai-Sugi' jo na zachopjeńku kulowata, pózdźej ma wót 2 m njepšawidłownu wobcerbu. Jegły su tłusty. Zymske barwjenje jo blědobronzowe.
  • Sorta 'Jindai-Sudi' jo pómału rosćecy kerk. Wón jo njepšawidłowny. Jogo kóńcyk jo płony. Jasnozelene jegły stoje gusto.
  • Sorta 'Vilmoniriana' jo małučka a dośěgnjo wusokosć wót jano 30 cm. Wóna jo pśigódna za kamjentnych zagrodach.

Žrědła[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Eksterne wótkaze[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Commons
Commons