Frido Mětšk
Frido Mětšk (roź. 4. oktobra 1916 w Annabergu ako Alfred Mietzschke, wum. 9. julija 1990 w Budyšynje) jo był serbski spisowaśel, historikaŕ, pśełožowaŕ a wudawaŕ.
Žiwjenje
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Wón jo se naroźił w měsće Annaberg w Rudnych górach. W lěśe 1936 jo Frido Mětšk absolwěrował gymnazjum w Drježdźanach. Wót 1937 do 1940 jo studěrował klasisku filologiju, historiju a slawistiku w Halle a Jenje. Jo napisał disertaciju pod titulom Heinrich Milde (1676–1739), ein Beitrag zur Geschichte der slawistischen Studien in Halle. Krótki cas jo źěłał ako wucabnikojski referendar a wót 1941 až do 1945 wón jo był wójak w Drugej swětowej wójnje. Gaž jo se wrósił ze sowjetskeje wójnskeje popajźi w Karelskej, jo pśewzeł 1949 direktorstwo Serbskeje wušeje šule w Budyšynje. Za serbsku wucbu jo wón spisał material wo serbskiej historiji.
Wót lěta 1955 jo Mětšk źěłał ako wědomnostny sobuźěłaśeŕ Instituta za serbski ludospyt, a wót lěta 1959 jo był wjednik Serbskego kulturnego archiwa. W lěśe 1960 Frido Mětšk jo dostał Myto Ćišinskego. W 1964 jo habilitěrował na Humboldtowej uniwersiśe w Barlinju
Gromaźe z žeńskej Ludmilu – źowku Arnošta Holana a sotšu Lubiny Holanec – jo wón měł dwě góleśi, Wandu a Jura.
Źěła
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Beletristika
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- 1939: Mojim Serbam (zběrka basnjow)
- 1944: Ze žywjenja. (zběrka basnjow)
- 1957: Do cuzeje zemje (reportaža)
- 1967: Bjerduški. Wubrana lyrika a proza, Budyšyn 1967
- 2009: wuběrk basnjow, Serbska poezija cysło 21, Budyšyn
Wubrane wědomnostne źěła
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- 1957: Chrestomatija dolnoserbskego pismowstwa, Barliń
- 1962: Die brandenburgisch-preussische Sorbenpolitik im Kreise Cottbus vom 16. Jahrhundert bis zum Posener Frieden. (=Veröffentlichungen des Instituts für Slawistik, zwězk 25), Barliń
- 1965: Der kurmärkisch-wendische Distrikt. Ein Beitrag zur Geschichte der Territorien Bärwalde, Beeskow, Storkow, Teupitz und Zossen mit besonderer Berücksichtigung des 16. bis 18. Jahrhunderts (=Schriftenreihe des Instituts für Sorbische Volksforschung in Bautzen, zwězk 24). Budyšyn.
- 1968: Die Stellung der Sorben in der territorialen Verwaltungsgliederung des deutschen Feudalismus (=Schriftenreihe des Instituts für sorbische Volksforschung in Bautzen, zwězk 43), Budyšyn.
- 1973: Ideologen der antisorbischen Sprachpolitik während der Periode des Übergangs vom Feudalismus zum Kapitalismus. Eine Quellensammlung, Budyšyn.
- 1977: Stawizny Serbow, zwězk I: Wot spočatkow hač do lěta 1789, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn (z Janom Brankačkom).
- 1980: Studien zur Geschichte sorbisch-deutscher Kulturbeziehungen (=Schriftenreihe des Instituts für Sorbische Volksforschung in Bautzen, zwjazk 55). LND, Bautzen
- 1985: Mato Kosyk, LND, Budyšyn 1985 (biografija)
Žrědła
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- Helmut Kaltšmit, Leksikon awtorow serbskich knihow 1945-1978, Budyšyn 1979, b. 79-81.
- Hubert Žur, Komuž muza pjero wodźi, LND, Budyšyn 1977, b. 196-203.