Žerlina
| |
| Górka žerlina (Cardamine amara) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Jědrowe eudikotyledony | |
| pórěd: | (Brassicales) |
| swójźba: | Kśicnokwětarjowe rostliny (Brassicaceae) |
| rod: | Žerlina[1][2] |
| wědomnostne mě | |
| Cardamine | |
| L. | |
Žerlina[1][2] (Cardamine) jo rostlinski rod ze swójźby kśicnokwětarjowych rostlinow (Brassicaceae). Dalšnej serbskej mjeni stej žerchlica[1][2] a žerglica[1].
Systematika
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Rod Cardamine bu w lěśe 1753 wót Carl von Linné Species Plantarum, 2, S. 654-656 [3] nejpjerwjej wótzjawjany. 1913 bu ako Lectotypus družyna Cardamine pratensis L. póstajona.[4] Synonymy za Cardamine L. su: Dentaria L. (něnto rang pódroda), Dracamine Nieuwl., Heterocarpus Phil. Loxostemon Hook. f. & Thomson, Porphyrocodon Hook. f. Sphaerotorrhiza (O.E.Schulz) Khokhrjakov [5].
Rod zubica (Dentaria), kótaryž bu dłujko ako samostatnje wóźona, źinsa se ako pódrod do roda Cardamine stajony. rod Cardamine słuša k tribusoju Cardamineae w swójźbje Brassicaceae [5].
Rod wopśimjejo (něga něźi 150 družynow[6]) něźi 200 družynow [7][8].
W srjejźnej Europje wustupujuce družyny su [6][9]:
- Pódrod Zahnwurz (Subgenus Dentaria)
- Zwiebel-Zahnwurz (Cardamine bulbifera (L.) Cr.)
- Quirlblättrige Zahnwurz (Cardamine enneaphyllos (L.) Cr.)
- Ausläufer-Zahnwurz (Cardamine glanduligera O. Schwarz)
- Fieder-Zahnwurz (Cardamine heptaphylla (Vill.) O. E. Schulz)
- Vielblättrige Zahnwurz (Cardamine kitaibelii Becherer)
- Finger-Zahnwurz (Cardamine pentaphyllos (L.) Cr.)
- Save-Zahnwurz (Cardamine waldsteinii Dyer)
- Pódrod žerlina (Subgenus Cardamine):
- Alpska žerlina (Cardamine alpina Willd.)
- Górka žerlina (Cardamine amara L.)
- Neuseeländisches Schaumkraut (Cardamine corymbosa Hoof. f.)
- Sumpf-Schaumkraut (Cardamine dentata Schult.)
- Lěsna žerlina (Cardamine flexuosa With.)
- kósmata žerlina (Cardamine hirsuta L.)
- Pryskata žerlina (Cardamine impatiens L.)
- Májovský-Wiesen-Schaumkraut (Cardamine majovskii Marhold & Záborský)
- Weißes Wiesen-Schaumkraut (Cardamine matthioli Moretti)
- Kwěćikata žerlina (Cardamine parviflora L.)
- Łucna žerlina, tež žerlina[1], žerchlica[1] a žerglica[1] (Cardamine pratensis L.)
- Rezedowa žerlina (Cardamine resedifolia L.)
- Gebirgs-Wiesen-Schaumkraut (Cardamine „rivularis“, subalpin w pódzajtšnych Alpach, njeidentiski z Cardamine rivularis w Karpatach)[6]
- Tśiłopjenkata žerlina (Cardamine trifolia L.)
- Morast-Wiesen-Schaumkraut (Cardamine „udicola“), diploidna, lěbda wót polyploidnych populacijow wót Cardamine pratensis wótgranicobna.[6]
W Europje a regionje Srjejźnego mórja wustupuju slědujuce družyny [10]:
- Cardamine acris Griseb.
- Cardamine alpina Willd.
- Cardamine amara L.
- Cardamine amporitana (Cadevall) Sennen & Pau
- Cardamine apennina Lihová, Tribsch & Marhold
- Cardamine asarifolia L.
- Cardamine barbaraeoides Halácsy
- Cardamine battagliae Cesca & Peruzzi
- Cardamine bellidifolia L.
- Cardamine bipinnata (C.A.Mey.) O.E.Schulz
- Cardamine bulbifera (L.) Crantz
- Cardamine caldeiranum Guthnick
- Cardamine carnosa Waldst. & Kit.
- Cardamine castellana Lihová & Marhold
- Cardamine chelidonia L.
- Cardamine corymbosa Hook. f.
- Cardamine crassifolia Pourr.
- Cardamine dentata Schult.
- Cardamine dubia Nicotra
- Cardamine enneaphyllos (L.) Crantz
- Cardamine ferrarii Burnat
- Cardamine flexuosa With.
- Cardamine gallaecica (M.Laínz) Rivas-Mart. & Izco
- Cardamine glanduligera O.Schwarz
- Cardamine glauca DC.
- Cardamine graeca L.
- Cardamine granulosa (Arcang.) All.
- Cardamine heptaphylla (Vill.) O.E.Schulz
- Cardamine hirsuta L.
- Cardamine impatiens L.
- Cardamine kitaibelii Bech.
- Cardamine macrophylla Willd.: Wustupujo w šyrokich źělach europskeje Rusojskeje ale teke w aziskej Rusojskej.
- Cardamine majovskii Marhold & Záborský
- Cardamine maritima DC.
- Cardamine matthioli Moretti
- Cardamine microphylla (Willd.) O.E.Schulz
- Cardamine monteluccii Brilli-Catt. & Gubellini
- Cardamine nymanii Gand.
- Cardamine opizii J.Presl & C.Presl
- Cardamine pancicii Hayek
- Cardamine parviflora L.
- Cardamine pectinata DC.
- Cardamine pentaphyllos (L.) Crantz
- Cardamine penzesii Ančev & Marhold
- Cardamine plumierii Vill.
- Cardamine pratensis L.
- Cardamine quinquefolia (M.Bieb.) Schmalh.
- Cardamine raphanifolia Pourr.
- Cardamine resedifolia L.
- Cardamine rivularis Schur
- Cardamine schulzii Urbanska-Worytkiewicz
- Cardamine seidlitziana Albov
- Cardamine silana Marhold & Perný
- Cardamine tenera C.A.Mey.
- Cardamine trifida (Poir.) B.M.G.Jones
- Cardamine trifolia L.
- Cardamine uliginosa M.Bieb.
- Cardamine waldsteinii Dyer
- Cardamine wiedemanniana Boiss.
- Družyny zwonka Europy a regiona Srjejźnego mórja (wuběrk):
- Cardamine africana L.
- Cardamine bonariensis Pers.
- Cardamine bulbosa (Schreb. ex Muhl.) Britton et al. (Syn.: Cardamine rhomboidea (Pers.) DC.)
- Cardamine concatenata (Michx.) O.Schwarz (Syn.: Dentaria concatenata Michx., Dentaria laciniata Muhl. ex Willd. )
- Cardamine cordifolia A.Gray (Syn.: Cardamine cordifolia var. lyallii (S.Watson) A.Nelson & J.F.Macbr., Cardamine lyallii S.Watson)
- Cardamine diphylla (Michx.) Alph.Wood
- Cardamine douglassii Britton
- Cardamine loxostemonoides O.E.Schulz
- Cardamine lyrata Bunge
- Cardamine macrophylla Willd.: Wustupujo w šyrokich źělach europskeje Rusojskeje ale teke w aziskej Rusojskej.
- Cardamine maxima (Nutt.) Alph.Wood (Syn.: Dentaria maxima Nutt.)
- Cardamine micranthera Rollins
- Cardamine nuttallii Greene (Syn.: Cardamine nuttallii var. pulcherrima (Greene) Roy L. Taylor & MacBryde, Cardamine pulcherrima Greene, Cardamine pulcherrima var. tenella (Pursh) Cronquist, Dentaria tenella Pursh)
- Cardamine trichocarpa Hochst. ex A.Rich.
Mě roda Cardamine sega slědk na pśedlinneiske awtory a źo slědk wót grichiskego słowa za zagrodnu krjasu.
Wopis
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Stojnišćo
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Rozšyrjenje
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Wužywanje
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Nožki
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 711, ale z pśełožkom Wiesenschaumkraut
- ↑ 2,0 2,1 2,2 W internetowem słowniku: Schaumkraut
- ↑ Erstveröffentlichung eingescannt bei biodiversitylibrary.org.
- ↑ Eintrag bei Tropicos.
- ↑ 5,0 5,1 Eintrag bei GRIN.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 M.A. Fischer, K. Oswald, W. Adler: Exkursionsflora für Österreich, Liechtenstein und Südtirol. Dritte Auflage, Land Oberösterreich, Biologiezentrum der OÖ Landesmuseen, Linz 2008, ISBN 978-3-85474-187-9
- ↑ Ihsan A. Al-Shehbaz, Karol Marhold & Judita Lihová: Cardamine in der Flora of North America, Volume 7, 2010, S. 464: Online.
- ↑ Pśedłoga:Internetquelle
- ↑ Siegmund Seybold (Hrsg.): Schmeil-Fitschen interaktiv (CD-Rom), Quelle & Meyer, Wiebelsheim 2001/2002, ISBN 3-494-01327-6
- ↑ Karol Marhold, 2011: Cardamine bei The Euro+Med Editorial Committee: Werner Greuter, Vernon Heywood, Stephen Jury, Karol Marhold, Pertti Uotila, Benito Valdés: Euro+Med PlantBase - the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity.
Žrědła
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- Fischer, M. A., Adler, W. & Oswald K.: Exkursionsflora für Österreich, Liechtenstein und Südtirol, Linz, 2005, ISBN 3-85474-140-5