Górnołužyske towaristwo wědomnosćow

Górnołužyska towarišnosć wědomnosćow (górnoserb. Hornjołužiska towaršnosć wědomosćow, nimski Oberlausitzische Gesellschaft der Wissenschaften, krotko OLGdW) ze sedłom w Zgórjelcu jo jadno z nejwětšych wědomnostnych towaristwow w srjejźnej Europje. Wóno jo se dnja 21. apryla 1779 załožyło wót historikarja a rěcywědnika Karla Gottloba Antona, kněžkarja a pśirodowědnika Adolfa Traugotta z Gersdorffa a wósymnasćo dalšnych wuconych z Górneje Łužyce. Cel toś togo towaristwa jo spěchowanje stawizno- a pśirodowědy w Górnej Łužycy.

Pó Drugej swětowej wójnje jo se towaristwo w lěśe 1945 rozpušćiło. Dom na Zgórjelskej Nysowej droze 30 pśejźo do wobsejźeństwa města Zgórjelca. Gódnotna biblioteka górnołužyskego towaristwa jo była wót lěta 1951 ako Górnołužyska biblioteka wědomnosćow zasej zjawnosći pśistupna. Towaristwo jo se zasej złožyło pó politiskem pśewrośe w NDR w lěśe 1990 w Budyšynje.

Ako organ towaristwa su słužyli nejpjerwjej Provinzblätter (1781–83), pón wót 1793 do 1799 Lausitzische Monatsschrift, kótaraž jo wuchadała dalej až do lěta 1808 ako Neue Lausitzische Monatsschrift. Wót 1822 do 1941 jo wuchadał lětnje Neues Lausitzisches Magazin, kótaryž teke wót lěta 1994 zasej pšawidłownje wuchada.

Wót lěta 2007 jo towaristwo kuždolětnje Hermanna Knothowe myto pósćiwa – wědomnostne myto Górneje Łužyce za wuběrne wugbaśa na pólu wuslěźenja górnołužyskeje kultury a historiji.

Wótkaze

 Commons: Hornjołužiska towaršnosć wědomosćow – Zběrka wobrazow, widejow a audio-datajow

• Webstrona towarišnosći (němsce, pólsce, čěsce)
• Webstrona biblioteki