Diskusija wužywarja:AntekVeganova
Cześć, dzięki za zaangażowanie w projekt :) Robisz troszkę błędów, a przynajmniej ja troszkę ich widzę, ale to wszystko da się poprawić. Na razie nie mam na tyle czasu, żeby to zrobić, więc oznaczyłem Twój artykuł, że jest do poprawy. A może za jakąś chwilę sam je poprawisz? :)
Odpowiadając na Twoje pytania:
- 1. Jeśli chcesz opanować dolnołużycki, to tutaj masz opracowany podręcznik dla Polaków, może już widziałeś, ale podsuwam Ci do przejrzenia: http://slovnik.vancl.eu/Serbscina/zaklady_dolnoserbskeje_recy_2004.pdf Są tam wzory odmiany plus uwagi co do poszczególnych kategorii gramatycznych plus słownictwo. Myślę, że to dobra rzecz.
- 2. Wzory odmiany możesz też znaleźć na dolnoserbski.de, ale trzeba szukać w słowniku niemiecko-dolnołużyckim, np. wpisujesz Musiker, wychodzi dolnołużycki odpowiednik plus link do odmiany. Jeśli chodzi o formy na -aŕ, to zasada jest taka, że po -ŕ- nie może pojawić się samogłoska (zasadę możesz sprawdzić na dolnoserbski.de w sekcji Dolnoserbski pšawopis -> Płaśece pšawidła -> 1.1.3.13.Pismik ŕ). Wzór odmiany znajdziesz: Słownik niemiecko-dolnołużycki -> Musiker (na przykład) -> wzór odmiany -> muzikaŕ Ml.mn. muzikarje itd.
- 3. Bogini to bogowka, trzeba najpierw znaleźć odpowiednik niemiecki, bogini -> Göttin, potem w słowniku niemiecko-dolnołużyckim na dolnoserbski.de sprawdzić i już masz (Göttin). Można też korzystać z jedynego słownika dolnołużycko-polskiego, ale on jest dostępny tylko w druku, trzeba kupić w Budziszynie albo zamówić przez internet, mnie się udało go kupić i korzystam z niego, online nie znalazłem.
I jeszcze kilka drobiazgów: myślę, że w trosce o jakość języka dobrze byłoby, gdybyś wszystkie wyrazy jakie znajdziesz w słowniku na dolnoserbski.de sprawdzał potem w Nowym Casniku (https://www.nowycasnik.de) przez wpisywanie ich do wyszukiwarki, np. tak. Potwierdzasz w ten sposób, że wyraz jest używany w praktyce językowej. Czasem się zdarza, że w słowniku podawanych jest kilka bliskoznacznych wyrazów i szykanie po kontekście pozwala ustalić, który jest właściwszy. Druga uwaga: w żywym języku dolnołużyckim czasy przeszłe proste praktycznie nie są już używane (w odróżnieniu od górnołużyckiego), zatem formy aorystu i imperfektu podawane w gramatykach są raczej potencjalne i historyczne, niż rzeczywiście używane, wystarczy poczytać Nowy Casnik albo literaturę dolnołużycką, żeby się o tym przekonać. Zatem formy typu "bu" są używane rzadko i właściwie zdradzają, że albo tekst jest stary, albo pisał go np. Górnołużyczanin. Pozdrowienia, Wielemir (diskusija) 16. maja 2020, 10:33 (CEST)
- Wielemir - dziękuję raz jeszcze za te bezcenne informacje. Szukam wszystkich słów po niemiecku na dolnoserbski.de, ale coś ta bogowka mi się chowała i liczby mnogie też, ślepy byłem chyba. Miniartykulik Smolara pisałem przy pomocy tegoż słownika, artykułu o S. na Wiki HSB, pakietu sprawdzania pisowni dsb na Firefoxie i tutejszego artykułu o Minie Witkojc. I wyszedł taki misz-masz górnołużycko-archaiczny. N.p. słowo Twórby skopiowałem z Miny, a hasła ze słownika poprawiałem tyle razy, aż Firefox przestał je podkreślać na czerwono. Teraz mogę wreszcie poprawniej pisać dzięki Tobie. Pozdrawiam AntekVeganova (diskusija)
- Masz bardzo ambitne plany :) Też kiedyś chciałem się ścigać z innymi wikipediami, w sensie żeby dsb miała coraz więcej artykułów, teraz już nie mam tyle czasu, żeby codziennie pisać, choć często tu zaglądam, trzymam więc za Ciebie kciuki :) I jeszcze kilka drobiazgów, na które możesz zwracać uwagę, pisząc artykułu w dolnołużyckim: 1. inaczej niż w polskim, dolnołużyckie czas przeszły wymaga postawienia czasownika posiłkowego, nie wystarczy napisać "Wóna była kubłana" jak w haśle o Hance Krawcec, trzeba dodać czasownik posiłkowy "jo" -> "wóna JO była kubłana". Inna sprawa, że ta konstrukcja wydaje mi się niekoniecznie najlepsza, to w końcu strona bierna (po polsku też raczej nie mówi się "była uczona"), mam wrażenie (nie jestem native speakerem, więc to tylko moje odczucia), że lepsza jest konstrukcja "wóna jo se kubłała ako". Taka konstrukcja występuje w Nowym Casniku, zatem jest sprawdzona. Tak samo: "Bydliła a twariła" jest konstrukcją polską, raczej będzie "Jo bydliła a twariła", z czasownikiem posiłkowym (nie trzeba go powtarzać). 2. Formy "sta se" (z hasła o Hance Krawcec), "wuźěła" (z hasła Domowina) to czasy przeszłe proste, najpewniej przeniesione z materiałów górnołużyckich, raczej powinno być "jo se stała" i "jo wuźěłała". 3. Nie tak całkiem dawno dolnołużycka komisja językowa wprowadziła nową zasadę pisania litery ŕ: "Pismik ŕ pišomy na kóńcu maskulinych a femininych substantiwow a we wótwóźonkach wót nich", co oznacza, że jeśli mamy formy "mólaŕ, grafikaŕ" to także "mólaŕka, grafikaŕka". Z "ilustrator" jest inna sprawa, bo to przyrostek -or a nie -aŕ, zatem "ilustratorka". 4. Na koniec sprawa techniczna: jeśli w haśle wstawiasz ISBN książki bez specjalnego szablonu, to automatycznie pojawia się kategoria, która wskazuje, że w haśle użyte są tzw. "magiczne linki" (Strony, kotrež wužiwaja magiske ISBN-wotkazy, jak w obecnym haśle Hanka Krawcec). Dlatego trzeba wstawiać specjalny szablon, możesz podejrzeć, jak ja to robię, w ramach akcji usuwania magicznych linków (tutaj) - wstawiam [[Special:Booksources/ plus numer isbn. Powodzenia! Wielemir (diskusija) 17. maja 2020, 10:58 (CEST)
- I jeszcze coś: "artystka" po dolnołużycki to nie "wuměłca", ale "wuměłcowka", zaś "twariś" znaczy "budować" ("bydliła a twariła" = "mieszkała i budowała"). Raczej byłoby "twóriła", choć nie jestem tego pewien do końca, bo może lepsze jest "gótowała swóje źěła" (takie konstrukcje są w Nowym Casniku), albo może "źěłała"? A może najlepiej byłoby po prostu "jo bydliła a pisała"? Stylistyka tekstu dolnołużyckiego to już wyższy poziom, dla mnie jeszcze to w dużej mierze czarna magia, ale nie ma skąd wziąć materiałów i opracowań na ten temat :) Wielemir (diskusija) 17. maja 2020, 11:27 (CEST)
- Dziękuję z całego serca za Twą cierpliwość, Wielemir, wszystko poprawiłem i wygasiłem. Zapomniałem oczywiście o "jo", spisując Hanki przeszłość z czeskiego i HSB artykułu o niej. Będę pamiętał, że "jo" musi być, jak w czasach złożonych w germańskich językach (hat getan, has done, has become itd). Zamiast twariła, wpisałem źěła (bo nie pisała, tylko malowała). Zostawiłem tę nieco pasywną formę kubłanja, tak jak po polsku można pisać "była kształcona jako", to chyba będzie ok. Jeszcze kilka takich pandemii jak obecna, a zdążę natrzaskać miljonpińcet poprawnych artykułów :) Pozdrawiam i życzę miłej niedzieli. AntekVeganova (diskusija)
Cześć! Dobrze, że czasem tu zaglądasz :) Dzięki za uzupełnienie wpisów o wojnie, było to bardzo potrzebne. Myślę natomiast, że niepotrzebnie usuwasz te czerwone linki i wzmianki o niemieckich politykach i artystach z dat rocznych, one są przeniesione z górnołużyckiej wikipedii a tam zostały uznane za istotne. W końcu Łużyczanie żyją w Niemczech i sprawy niemieckie, niemiecka polityka czy środowisko artystyczne jest dla nich o wiele bliższe, niż dla Polaków. Taki Thilo Sarrazin to w Niemczech postać rozpoznawalna, choć może nieco kontrowersyjna. Mam jeszcze uwagę językową: inaczej niż w języku polskim, dolnołużycki preferuje szyk, w którym przymiotnik jest przed rzeczownikiem, zatem o ile w polskim nie ma problemu z "muzyk rockowy", o tyle w dolnołużyckim byłoby raczej "rockowy muzikaŕ" i raczej "muzikalny a kulturelny nowotaŕ". I dzięki za Hendrixa :) Wielemir (diskusija) 12. awgusta 2020, 10:40 (CEST)
- Cześć i dzięki za cenne uwagi, Wielemir. Bardzo mi przyjemnie się od Ciebie uczyć. Przepraszam za tę nadgorliwość. Myślałem, że nikomu się nie chce czytać ani pisać nudów o niezliczonych politykach z CDU czy z czasów DDR, kiedy tymczasem brakuje tyle artykułów o najsławniejszych Łużyczanach. Nie pomyślałem, że Łużyczanie żyją w niemieckiej rzeczywistości i dla nich tacy politycy są istotniejsi niż dla cudzoziemców. Pax Germanica, od teraz zostawiam :) AntekVeganova (diskusija) 12. awgusta 2020, 15:01 (CEST)