Anton Nawka
Anton Nawka (roź. 20. septembra 1913 w Radworju; wum. 4. apryla 1998 w Budyšynje) jo był serbski spisowaśel, pśełožowaŕ, redaktor a wucabnik.
Žywjenje
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]Anton Nawka jo se naroźił 1913 ako syn wucabnika Michała Nawki w Radworju. Jogo młodša sotša jo była źiwadłownica Ludmila Nawka, jaden z bratšow ludowědnik Błažij Nawka. Wót 1920 jo wón chójźił do Radworskeje ludoweje šule a wót 1924 do gymnaziuma w Budyšynje. Pó maturje 1933 jo se wudał Nawka na studium žurnalistiki, stawiznow a ekonomije do Barlinja a Wrocławja. W lětoma 1937 a 1938 jo studěrował pšawa na Krakowskej uniwersiśe a jo był wót 1938 pśi pśedewześowej akademiji w Poznanju pśistajony. W lěśe 1941 su Nawku do wójnstwa śěgnuli a pušćili su 1945 ze sowjetskeje popajźi. Pó tom, až jo statkował w nowo załožonej Domowinje, jo studěrował mjazy 1946 do 1949 stawizny na uniwersiśe w Poznanju. Mjazy 1949 a 1954 jo wón był wucabnik na Serbskej wušej šuli w Budyšynje a wót 1954 docent na Serbskem ceptaŕskem wustawje. Z politiskich pśicynow jo zgubił 1958 toś to pśistajenje a jo był korektor w redakciji Noweje doby. Wót lěta 1968 jo statkował ako lichotnje twórjecy spisowaśel, wót 1972 jako redaktor Płomjenja a lektor w Ludowem nakładnistwje Domowina. Nawka jo wumrěł 1998 w Budyšynje.
Južo ako redaktor pówójnskego Serbskego studenta jo Nawka pisał wulicowańka a basni. Wjelike zasłužby jo sebje Nawka zdobył z pśełožkami ze swětoweje literatury, ako na pśikład Goriotec nan Honore de Balzaca (1952), Běłozub Jacka Londona (1955) abo Grobina Kozelska Kraszewskego (1956) ako teke z pśełožkami wěcej ako dwaźasća źiwadłowych graśow. Wón jo teke awtor popularnowědomnostnych knigłow Mjenje zmylkow. Rady a pokiwy za dobru serbšćinu (1972).
Nawka jo se 1965 z literarnym mytom Domowiny wuznamjenił za knigły Pod wopačnej flintu[1]. W 1970 jo se wón teke z rědom „Zasłużony dla Kultury Polskiej” a z cesnym znamuškom pólskego zjadnośeństwa ZAIKS wuznamjenił. W lěśe 1995 su pósćili Antonoju Nawce Myto Ćišinskego.
Zgromadnje z manźelskeju Helenu, roź. Juraszek z Barlinja, kótaruž jo w lěśe 1934 ako student žurnalistiki zeznał, jo měł styri źiśi. Wón jo wumrěł w starstwje 84 lět w Budyšynje a bu na tamnjejšem Mikławšku zakopany.
Twóŕby (wuběrk)
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- 1961: Pod wopačnej łopaću, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn.
- 1964: Pod wopačnej flintu, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn.
- 1969: Jadwiga, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn.
- 2003: Kubło pod worješinu, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšyn (2. wudaśe 2017).
Žrědła
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- Hubert Žur, Komuž muza pjero wodźi, LND, Budyšyn 1977, b. 222-229.
- Helmut Kaltšmit, Leksikon awtorow serbskich knihow 1945-1978, Budyšyn 1979, b. 90-92.
Nóžki
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- ↑ Hubert Žur, Komuž muza pjero wodźi, LND, Budyšyn 1977, b. 229.
Wótkazaj
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- Anton Nawka - Literatura w katalogu Nimskeje narodneje biblioteki (nim.)
- Literatura wót Antona Nawki a wó nim w Serbskej bibliografiji (nim.)