Herbert Nowak
Herbert Nowak (*23. apryla 1916 w Gołynku, †6 apryla 2011) - dolnoserbski faraŕ, spisowaśel, rěcywědnik a kulturny procowaŕ. W lětach 1979-1992 cłonk Dolnoserbskeje rěcneje komisije.
Herbert Nowak jo se naroźił w Gołynku ako syn wucabnika Mjertyna Nowaka a jogo manźelskeje Selmy[1]. Wót lěta 1947 až do 1963 wón jo był z fararjom w Pěśich Dubach pla Eisenhüttenstadta, pón až do 1978 Drjowku. W lěśe 1978 jo wón wótejšeł na wuměńk.
Myto Ćiśinskego jo dostał 1997 za "jogo wurědnu literarnu a pisnu dolnoserbšćinu konsolidujucu tworiwosć"[2]. Literarne wózjawjenja jo w Serbskej Pratyji a w antologijach publicěrował.
Madlena Norbergowa, županka Domowinskeje župy Dolna Łužyca w lětach 2009-2013, jo nejmłodša źowka Herberta Nowaka[3].
Na rowje fararja Nowaka (Połdnjowy kjarchob w Chóśebuzu) stoj kamjeń ze serbskim napismom[4].
Publikacije
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- 1981 - Powědamy dolnoserbski. Gutes Niedersorbisch (I zwězk)
- 1983 - Powědamy dolnoserbski. Gutes Niedersorbisch (II zwězk)
Literarne twórby
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- 1979: Mjadwjeź w Lubošcańskiej goli. Wuběrk źěłow, zestajał Beno Budar, Budyšyn (Kapsne kniglicki 108)
- 1980: Lenka, wulicowańko, w: Lubosć pytaś. Antologija dolnoserbskeje literatury, zest. Ingrid Naglowa
- 1985: Marko a Erika, wulicowańko, w: Dejm hyšći bomki sajźaś. Antologija dolnoserbskeje literatury, Budyšyn
- 1989: Dopomjeńka, w: Na mjazy. Antologija dolnoserbskeje literatury
- 1991: Moje pocynki a njepocynki. Dopomnjeńki ze sedym lětźasetkow, zwuběrała Ruth Thiemannowa, Budyšyn
- 1991: Dolnoserbske prjatkowanja wot lěta 1985 do lěta 1991, Budyšyn
- 1999: Eduard jo k nam woglědał, wulicowańko, w: Źiw se njewospjetujo. Antologija dolnoserbskeje proze, wudała Ingrid Hustetowa, Budyšyn
- 2007: Prjatkowanja. Zbožne su, kenž Bože słowo słyše a wobchowaju, Podstupim (Podstupimske pśinoski k Sorabistice, Nr. 7)
- 2016: Pisaŕ běch wót młodych lět, wuběrała a zestajała Janka Pěčkojc de Lévano, pśedsłowo napisała Madlena Norbergowa
Pśełožki do dolnoserbšćiny
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- 1959: Kak Ulenšpigl bogatym zejgrawašo. 21 wubranych žortow a awanturow Ulenšpigla, do dolnoserbskeje rěcy pśeložyl a zrědował Herbert Nowak
Žrědła
[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]- ↑ Žywjenjoběg Herberta Nowaka, [w: H. Nowak, Prjatkowanja, b. 331]
- ↑ Bok wó myśe Załožby za serbski lud
- ↑ Madlena Norbergowa, Pśedsłowo redaktorki, [w:] Prjatkowanja, Podstupim (Podstupimske pśinoski k Sorabistice, Nr. 7), b. 8.
- ↑ Jo njasł luźam Bóže słowo w maminej rěcy. Su wuswěśili pomnik na rowje fararja Herberta Nowaka, Nowy Casnik, 19.06.2012