Irańske rěcy

Irańske rěcy tworje pódswójźbu indoirańskich rěcow, kótarež słušaju k indoeuropskim rěcam. We swěśe jo něźi 150 milionow luźi, kótarež jadnu z něźi 50 nowoirańskich rěcow ako maminu rěcu powědaju, dalšych 30–50 milionow wužywaju jadnu z tych irańskich rěcow ako drugu abo tśeśi rěc.

Rěcy a jich geografiske rozšyrjenje

Irańske rěcy, z kótarymiž powěda wěcej ako 1 milion luźi:

• Persišćina   55 bis 70 Mio., z dwójorěcnymi ca. 110 mil. (Iran, Afghanistan, Tadžikistan, Pakistan, Usbekistan)
  • Pódwjacorna Persišćina   35 bis 40 mil., z dwójorěcnymi wěcej ako 50 mil. (Iran)
  • Pódzajtšna Persišćina   20 bis 30 mil.
    • Dari   15 mil. (Afghanistan)
    • Tadžiska rěc   4,5 mil. (Tadžikistan)
    • Hazara   2,5 mil. (Afghanistan 2,2 mil., Iran 300 Tsd.)
    • Aimaq   650.000 (Afghanistan)
    • Žydojsko-Persišćina   110.000 (Usbekistan: Buchara, Iran, Israel)
• Pašto   35 mil. (22,5 Mio. in Pakistan, 12 mil. in Afghanistan)
• Kurmandži   10 mil. (Turkojska, Pódpołnocny Irak, Pódpołnocna Syriska, Pódpołnocny Iran, Chorasan a něgajšny Sowjetski zwězk)
• Beludži   9 mil. (7,5 mil. in Pakistan, 1,4 mil. Iran, 0,2 mil. Afghanistan)
• Sorani (Kurdiska rěc)   4 mil. (Irak, Iran)
• Pódpołdnjowa kurdiska rěc   4 mil. (Iran)
• Luri   3,5 mil. (Iran, )
• Mazanderani   3 mil. (Iran, brjog Kaspiskego mórja)
• Gilaki   2,6 mil. (Iran, brjog Kaspiskego mórja)
• Zazaki   2-3 mil. (Turkojska)
• Taleši   1 mil. (Iran, Azerbajdžan, )

Dataja:Iranian-languages-map.jpg

Moderne irańske rěcy. Nejwažnjejše mjazy nimi su Persišćina-zelena,Pašto-módra,
Beludži-žołta,Kurdi(Kurmandži)-swětłe módra.