Lisabonske elektriske

Lisabonske elektriske (portugalski "eléctricos") twórje gromaźe z busami seś zjawnego wósobowego wobchada w portugalskem głownem měsće. Pśedewześe Carris pórucyjo casowe jězdnicki, kótarež płaśe teke w pódzemskej zeleznicy Metropolitano de Lisboa abo w lifśe Elevador de Santa Justa.

Wobchad na prědnej kónjecej měsćańskej zeleznicy jo se zachopił 17. nowembra 1873. Prědna elektriska linija jo była natwarjona 30. awgusta 1901. Jadno lěto pózdźej jo była ceła kolejowa seś z rozpněśim 900 mm pśetwarjona a elektrificěrowana. Až do lěta 1959 jo był system elektriskich dalej rozšyrjany a jo dojśpił swóju maksimalnu wjelickosć. W toś tom casu jo w měsće jězdźiło 27 linijow, šesć z nich z wokolicneju drogu. Cysła linijow su byli rozdźělone teke pó směrje jězda, pótakem jo se jadnało faktiski jano wó 24 linijow.

Stagnacija elektriskich w Lisabonje jo zachopiła z twarjenim seśi pódzemskeje zeleznice. Polytechniska federalna šula w Lausanne a Wobchadniski zawod w Zürichu stej źe dopórucyłej seś elektriskich zdźaržaś a hyšći dalej rozšyrjaś, ale proces roztwarjenja kolejow pókšacujo až do źinsajšnego dnja. Dajo pak plany za znowawótcynjenje linije Carmo-Campolide.

Eksistěrujuca seś z pěś linijami ma źe kšuty jězbny plan, praktiski ju pak wužywaju jano turisty ako popularnu atrakciju. Wósebnje woblubowana jo legendarna linija E28.

Wóze Lisabonskich elektriskich wuglědaju kradu zastarske, wšykne pak su byli w lěśe 1990 pónowjone, pśetwarjone, techniski lěpjej wugótowane a zawěsćone. Na liniji 15, wjeźecej z centruma do Belém/Algés, jězdźe pón nejmodernjejše wóze marki Siemens/CAF/Sorefame 10 z niskim zachodom.