Žanr

Z Wikipedije

Zapśijeśe žanr jo zapśijeśe typologije, z kótarejuž se rozeznawaju wšakorake formy wuměłstwa pó rumowem a casowem pósegu wuměłskego wopśimjeśa. To su napśikład žanry twórjecego wuměłstwa, pśedstajajucego wuměłstwa a filmow, muziki a literatury, ale teke žurnalistiskich pśedstajajucych formow a mimo togo computerowych graśow. Tak stej na pśikład žanra sciencefiction a western w filmje ako w literaturje znatej.

Žanrowe mólowanje se zaběra ze scenami wšednego dnja abo anekdotiskimi scenami wěstego wobłuka, na pśikład kjarcma.

W žanrje su wšakorake stile, ako su mócnje wót wótpowědnych družynow wobwliwowane a pokazuju kakosći indiwiduelnego wuměłca.


Pódžanry[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Cesto se žanry hyšći dokradnjej wopisuju z pomocu pódžanrow. Togodla wóni se cesto wjelgin roznogaśiju:

Jolic za twórby su pódžanry móžne, dejali pak skerjej wó kategorijach powědaś.


Žanry twórjecego wuměłstwa[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Mólowanje[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Hierarchiju žanrow a družynow mólowanja jo zestajił w lěśe 1667 francojski architekt a stawiznaŕ André Félibien. Wóna jo wótbłyšćowała śěžkosć wuměłstwow a jo była we Francojskej až do kóńca Stareje kněžaŕstwoweje formy (Ancien Régime) wažny źěł wótkubłanja a pósuźowanja studentow Kralojskeje akademije rědnych wuměłstwow (Académie royale des beaux-arts). Pó Félibienje su žanry wót nejnadobnjejšego do nejjadnorjejšego na slědujucu wašnju rědowane (w spinkoma: wótpowědujuca družyna wobrazow):

Fotografija[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Žanry pśedstajajucego wuměłstwa[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Źiwadło[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Źiwadłowe žanry su:

Muzika[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Za europsku muziku se namakaju dokradnjejše informacije we wucbje wó formach a družynach. Teke muziku drugich kulturnych krejzow móžomy wótpowědujucy zarědowaś (na pśikład za afroamerikańsku muziku Blues, Jazz, Gospel a Rhythm and Blues).

Film[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Filmy maju wjele wšakorakich žanrow, ako se do dalokeje měry ze žanrami literatury rownaju (krimi (film), horor, sciencefiction, erotika, satira). Wobšyrna lisćina jo pód wótkazom filmowe žanry. Žedne pśikłady:

Zukowe wuměłstwo[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Rozgłos znajo ako žanry na pśikład:

Žanry literatury[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Dokradne wopisowanje žanrow literatury jo pód wótkazom družyna (poezija/literatura). Lisćina pśikładow za žanry:

Dalšne[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Žurnalistika[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

W žurnalistice powědamy źinsa wó pśedstajajucych formach. Žurnalistika NDR jo měła dokradnu žanrowu teoriju žurnalistiskich formow. Pó pśikłaźe sowjetskeje žurnalistiki jo rozeznawała pó:

Komputerowe graśa[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Teke pla computerowych graśow mamy wšake žanry. Žedne pśikłady:

Glej teke[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Literatura[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]