Běła jedła
| |
| Běla jědla (Abies alba) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| pórěd: | Konifera (Coniferales) |
| swójźba: | Chójcowe rostliny (Pinaceae) |
| pódswójźba: | Abietoideae |
| rod: | Jedła[1][2] (Abies) |
| sekcija: | Abies |
| družyna: | Běła jedła |
| wědomnostne mě | |
| Abies alba | |
| Mill. (1768) | |
| Kórta | |
| |
| Rozšyrjenje běłeje jedle | |
Běła jedła (Abies alba) jo bom ze swójźby chójcowych rostlinow (Pinaceae).
Wopisanje[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
Běła jedła jo bom, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 50 m.
Krona jo wusko kjaglojta. Wjeršk je pśi młodych bomach wótšy, pózdźej kulowaty.
Škóra jo gładka a swětłošera.
Jěgły[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
Jěgły su pśecejzelene, płone, zgibujobne, na górnem boku błyšćece śamnozelene, sejźe zwětšego w dwěma rědoma a dośěgnu dłujkosć wót 1,2 až 3 cm. Jich dolny bok njaso dwa běłej paska. Mimo togo su prědku tupe abo zarěznjone.
Kwiśonkowy stołk[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
Kwiśo wót maja až do junija. Žeński kwiśonkowy stołk jo zrownany. Muski kwiśonkowy stołk stoj na kóńcu gałuzow. Kwiśenje zachopi w starstwje wót 60-70 lět.
Šyški[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
Šyški su zrownane a dośěgnu dłujkosć wót 10 až 16 cm. Pśi zdrjałosći na bomje rozpadnu.
Stojnišćo[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
Rosćo w lěsach we wusokosćach mjaz 400 a 1000 m. Preferujo fryšne, chłodne, małokalkowate abo kalkowate zemje. Rostlina jo cuśniwa napśeśiwo zmarznjenju.
Rozšyrjenje[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
Rostlina jo w górinach srjejźneje a pódpołdnjoweje Europy rozšyrjona.
Wužywanje[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
Nožki[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
- ↑ Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 167
- ↑ W internetowem słowniku: Tanne
Žrědła[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, bok 428 (nim.)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, bok 388 (nim.)
Eksterne wótkaze[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
- Běła jedła. W: FloraWeb.de. (nim.)