Turjej: Rozdźěl mjazy wersijami

Z Wikipedije
Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Luckas-bot (diskusija | pśinoski)
S bot přidał: hsb:Turjej
S r2.6.4) (bot přidał: sr:Тауер (место)
Rědka 92: Rědka 92:
[[ro:Tauer]]
[[ro:Tauer]]
[[ru:Тауэр (посёлок в Германии)]]
[[ru:Тауэр (посёлок в Германии)]]
[[sr:Тауер (место)]]
[[vi:Tauer]]
[[vi:Tauer]]
[[vo:Tauer]]
[[vo:Tauer]]

Wersija z 20. decembra 2010, 11:41

Geografija

Gmejna Turjej słuša k wokrejsoju Sprjewja-Nysa Bramborskeje a jo źěl amta Picnjo. Strony gmejny, kótaryž teke Šejnejdu ma, wobgroźija 41,91km² płoninu. Tam bydle wokoło 785 luźe. Wosobny schójźeńk dojśpijo Turjej a wokolnosć pśez bliske wulicone Maznikojske jazoro. Picańska strona słuša k spócetnemu wobcerkoju sedlišća Serbow. Cłonky gmejny woplěwaju serbsike tradicije.


Stawizny

Turjej se dej juž w 13. stolěśu zapalony byś, jo se naspomnjeł akle 1632 ako „Tawern“. Srjejź 19. stolěśa jo se wótměł wudrogowańska žwała do Awstraliji a Pódpołnocneje Ameriki. Teke wjele wobydlarjow z Turjeja su spušćili domownju.

Turjej se wuwijo k typiskej dłujkej wjas drogi. Pśi wobejem boku głowneje drogi móžo zatopjone grunty namakaś a dej lěbda druge drogi. Wosebnej wobnowjenje drogi a chódnikow jo pśipomocło k pólěpšenjeju naglěda jsy. Jo se teke nowa turnowarnja (2004) a hala za jězdźidła wognjoweje wobory (2003) twarił. Gósćeńc, kotaryž ja se natwarił 1910, se wužyjo hyšći ako centrum gmejny.


Sejnejda

Wjas, kotaraž jo se zagmejnowała 1993, jo wobstojał 1742 ako „Ackervorwerk“ Pód Friedrich II. jo se zapołožył wjas drogi z dwěma rědoma. Tam jo sedlili saksojšćine familije. Za tym až strony jo se rozměrił 1752, jo twarił wjas.


Kultura

W Turjeju dajo wjele kulturelnych a sportojskich aktiwnosćow, kotarychž wobydlarje mogu wužyś. Serbske tradicije a nałogi se woplěwaju w cełem lěśe. Wosebnej znatej stej zapust a kokot. Žeński nose typisku serbsku drastwu pśi swěźenju. Mimo togo dajo serbsku namšu w Turjańskej cerkwi. Zachadnosć se wuchujo z tym ale teke za pśibytnosć a pśichod jo se napórał.

2001 jo wótwórił „Christinenhof“ w Turjeju, źož swěźenje a swětosnosći kuždego parta moźo se pśewjasć. ? sawna a kjaglowanišćo spórajotej wódychanje a žorśik. Mimo togo wótměju pšawidłownje zarědowanj, kaž nalětne swěźenje a zmakanja rentnarja, tak až wobstoj wjelike kulturelne pórucenje za wšykne starstwowe klase.

Pśidatnje namakaš w Turjeju žywe žywjenje towaristwow, kótarež nic jano dobrowólnu wognjowu woboru, ale teke kupki młodostnych, Domowinsku kupku a žeńskecy chor wopśimjejo.


Sport

Wjas dajo teke wjele za ? Podla towaristwow za balokopanje, kjaglowanje, billard, blidowy tenis a volleyball, dajo zgromadnosći za wuźarja a góńtwarje.

Turjej jo dobre wuchadnišćo za tury z kólasom w Picańskem kraju a někotare drogi wjedu samo do Błotow. Sćažka za kólasowarjow wjeźo direktnje do Maznikojskego jazora, kótaregož wódychanje a cystu wódu za wochłoźenje dajo. 32hektar wjeliki wódy jo wot pśiroźe pśewóstajonych lěsow wobedaś, źož se wupłaśijo pśechójźowanje. Což planujo dlejšy woglěd, možo bungalow najmjeś abo se wusedni na campingowanišću a stanowišću.


Zajmnostki

Wosobnje zajmnostny jo dom za rěd wognjowej woborje. Rědne twarjenje z torm ze zegerom wot 1896 a póbocnym pśitwarjom wot 1913.

Blisko jo něgajšny gósćeńc, kenž jo se twarił wokoło 1910 a źinsajšny źeń ako centrum gmejny wužyjo.

Dłujkozajtšny gmejny jo stary wětšnik. Su jano wuški zdźaržaś.

W nowembrje 2005 jo wótwórił domowniski muzeum. Možo serbske drastwy a typiske źěłowe a domacnostne rědy woglědaś. Žywjenje wejsna ludnosć a serbske tradicije se wótbłyšćuju.


Cerkwja

Kulturelno historiski drogotnej jo cerkwja, kenž jo se twariła na kredency wokoło 1790. Twarjenje z wobchytanja a torm z wuzgibnjoneju hawbu a wětšownicu, kotarejuž jo se pyšniła z “DFS” a “1790”, stej daloko widobnej. Wokna pśi pódpołnocnem a pódzajtšonem boce su se wobnowili. Niski, mólujucy wjerch w nutśikownje a kšywo z ? stej zwětšego južo na spócetnu formu. Pśispomnjeśa gódny stej hołtaŕ prjatkowarnje a kśica z drjewa pśi kórbje prjatkowarnje 17. stolěśa. Stoły póchadaju z casa twarjenja. Mimo togo dej na kšasny zwón se pokazaś. Na momentane wugótowanje słušaju pśidatnje škla k dupjenjoju z napisom „Gottlob Friedrich Schmiedt ward getauft den 23. August 1792“ a dwě swěcnika prjatkowarnje z „C:F:S. 1790“ a „M.E.K. 1790“. Cerkwja ma teke zasej orgela.