Wokołkowe rostliny
| |
| Ilustracija anisa (Pimpinella anisum)(Koehler 1887) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Eudikotyledony Jědrowe eudikotyledony | |
| Asteridy Euasteridy II | |
| pórěd: | (Apiales) |
| swójźba: | Wokołkowe rostliny (Apiaceae) |
| wědomnostne mě | |
| Apiaceae Umbelliferae nom.cons. | |
| Lindl. | |
Wokołkowe rostliny (Apiaceae, něga Umbelliferae) su swójźba semjenjowych rostlinow (Spermatophytina).
Systematika[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
Synonymy za Apiaceae Lindl. su Actinotaceae A.I.Konstant. & Melikyan, Ammiaceae Bercht. & J.Presl, Angelicaceae Martinov, Daucaceae Martinov, Ferulaceae Sacc., Saniculaceae Bercht. & J. Presl, Umbelliferae Juss., nom. cons. [1].
Sotšojski taxon wokołkowych rostlinow znutśika pórěda Apiales jo kupka z Pittosporaceae, Araliaceae a Myodocarpaceae. [2] Swójźba wopśimjejo něźi 434 rodow [1] z něźi 3780 družynami. Swójźba se z lěta 2010 južo jano do tśich pódswójźbow rozrědujo.[3]
- Mackinlayoideae Plunkett & Lowry su zwětšego wodrjewjace rostliny. Nejwětše družyny rostu w regionach wokoło pódpołdnjowego Pacifika, rod Centella pśedewšym w Pódpołdnjowej Africe. Eksistěrujo šesć rodow z 67 družynami [4]:
- Actinotus Labill.: Z něźi 18 družynami.
- Apiopetalum Baill.
- Centella L.: Z něźi 40 družynami, na pś. Centella asiatica
- Mackinlaya F.Muell.
- Micropleura Lag.
- Platysace Bunge
- Xanthosia Rudge
- Azorelloideae Plunkett & Lowry wustupuju w pódpołdnjowej Americe, Awstraliji a na Antarktis. Wóni wobsejźe wjeliki nucellus, tetrasporowy embryjowy měšk. Płody maju lignifikowany perisperm. Wóni wopśimjeju něźi 21 až 23 rodow z 155 družynami [5]:
- Asteriscium Cham. & Schltdl.
- Azorella Lam.; inklusiwnje Fragosa Ruiz & Pav., Laretia, Mulinum) z 70 družynami, pód tym: Yareta (Azorella compacta)
- Bolax Comm. ex Juss.
- Bowlesia Ruiz & Pav.
- Dichosciadium Domin
- Dickinsia Franch.
- Diplaspis Hook. f.
- Diposis DC.
- Domeykoa Phil.
- Drusa DC.
- Eremocharis Phil.
- Gymnophyton Clos
- Hermas L.
- Homalocarpus Hook. & Arn.
- Huanaca Cav.
- Laretia Gillies & Hook.
- Mulinum Pers.
- Oschatzia Walp.
- Pozoa Lag.
- Schizeilema (Hook. f.) Domin
- Spananthe Jacq.
- Apioideae Drude, inklusiwnje taksonow něgajšnych Saniculoideae Burnett.[3] Toś ta pódswójźba njewobsejźo žedne pódlańske łopjena. Samenanlagen su tenuinucellat, Endokarp wobstoj z warsty celow a njejo lignifikowany. Łopjena su zwětšego wěcej raz źělone abo njeźělone. Kwiśonkowe stołki su zwětšego dwójne wokołki. Źělne płody mógu Fruchthalter (karpophor) měś a wobsejźe wěcej mjenjej wurazne wólejowe chódby. Wóni maju terpenoidy kaurenowego typa. Eksistěrujo něnto z taksonami něgajšnych Saniculoideae wěcej ako 400 rodow z něźi 3500 družynami. Wóni su swětodaloko rozšyrjone, tola ze śěžyšćom w pódpołnocnych temperatnych conach. Einige wenige taksony su wódrjewjone, na pś. někotare družyny wót Bupleurum a Myrrhidendron. Licba chromozomow jo n = 11 (8, 9, 12). Wó nutśikownej systematice toś teje pódswójźby glědaj Głowny nastawk: Apioideae.
Nožki[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]
Nožki
- ↑ 1,0 1,1 Zapisk pśi GRIN.
- ↑ APG-bok wó Apiales
- ↑ 3,0 3,1 Anthony R. Magee, Carolina I. Calviño, Mei (Rebecca) Liu, Stephen R. Downie, Patricia M. Tilney & Ben-Erik van Wyk: New tribal delimitations for the early diverging lineages of Apiaceae subfamily Apioideae, W: Taxon, 59 (2), 2010, boki 567–580: PDF-Online.
- ↑ Gregory M. Plunkett, G. T. Chandler, P. P. Lowry II, S. M. Pinney & T. S. Sprenkle: Recent advances in understanding Apiales and a revised classification, W: South African Journal of Botany, Volume 70, c. 3, 2004, boki 371–381.
- ↑ M. Liu, B.-E. Van Wyk, P. M. Tilney, Gregory M. Plunkett & P. P. Lowry II: Evidence from fruit structure supports in general the circumscription of Apiaceae subfamily Azorelloideae, W: Plant Systematics and Evolution, 280, 2009, boki 1-13.
