Carnica

Z Wikipedije
Pódobny lema Toś ten nastawk z temu družyna jo pó lema na drugi nastawk pódobny. Drugi lema carnicy ma temu rod.
Carnica
Carnica (Vaccinium myrtillus)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Jědrowe eudikotyledony
  Asteridy
pórěd: (Ericales)
swójźba: Wrjosowe rostliny (Ericaceae)
rod: Carnica[1][2] (Vaccinium)
družyna: Carnica
wědomnostne mě
Vaccinium myrtillus
L.
Wobźěłaś
p  d  w

Carnica[1][2] (Vaccinium myrtillus) jo rostlina ze swójźby wrjosowych rostlinow (Ericaceae). Dalšne serbske mě jo carna jagoda[1][2].

Póglěd na kwiśonku
Žnjate jagody

Wopis[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Carnica jo w lěśe zeleny małorostny kerk, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 15 až do 50 cm. Rostlina jo mócnje roznogaśowana.

Ma wótšo granjate, w zymje zelene gałuzy.

Łopjena su měnjate, nage, zelene, jajojte, mělnje rězane a w nazymje wótpadnu.

Kwiśonki[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Kwiśo wót apryla až do (junija) awgusta. Kulowate kwiśonki stoje pó jadnom w łopjeńkowych rozporach. Krona dośěgnjo dłujkosć wót 4 až do 7 mm a jo zelenojśe až blěźe rožojśe abo purpurowje pśeběžane.

Płody[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Płod jo jagoda z módrocerwjenym měsom a dośěgnjo wjelikosć wót 5 až do 8 mm. Aromatiske płody wopśimjejo cukor, płodowe kisaliny, garbowadła, anthocyanowe barwidła, flavonoidy a witaminy.

Fryšnje wóni skerjej wótwjedujuce statkuju, mjaztym až sušone a ako mězgu běgotu wólažcuju.

Stojnišćo[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Rosćo w lěsach, bagnowych gólach a górskich gólach. Ma lubjej fryšne, małokalkate, małobazowe, teke wótsypkowe abo płonodnowe zemje.

Rozšyrjenje[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Rostlina jo w pódpołnocnej a srjejźnej Europje rozšyrjona, pśi comž w Alpach we wusokosćach wót wěcej ako 2500 m, pódpołnocno-špańskich górinach, na Korsice, w Apenninach a górinach Balkańskich połkupow wustupujo.

Wužywanje[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Jagody se k mězdze, winu, želejoju, marmelaźe a kompotoju pśeźěłuju.

Pódobna družyna[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

  • Wopowańska jagoda (Vaccinium uliginosum) ma kulojte wogonki, módrozelene łopjena. Jeje jagody su znutśika swětłe.

Nožki[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

  1. 1,0 1,1 1,2 Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 89
  2. 2,0 2,1 2,2 W internetowem słowniku: Heidelbeere

Žrědła[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

  • Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwězk, ISBN 3-411-12023-1, boka 5-6 (nim.)
  • Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, bok 470 (nim.)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, bok 44 (nim.)

Eksterne wótkaze[wobźěłaś | žrědłowy tekst wobźěłaś]

Commons
Commons